Nauczymy się dziś tworzyć zdania w
stronie biernej, zwanej po hiszpańsku
voz pasiva. Są to takie struktury, w których przedmiot czynności jest ważniejszy niż jej wykonawca:
| La botella está abierta. |
Butelka jest otwarta. |
| El ladrón fue capturado. |
Złodziej został złapany. |
| El banco está pintado. |
Ławka jest pomalowana. |
Spójrzmy więc jak tworzy się stronę bierną. Do jej budowy używamy jednego z dwóch czasowników
być:
ser lub
estar oraz
participio pasado:
| estar + participio pasado = strona bierna |
| ser + participio pasado = strona bierna |
Jeśli chodzi o
participio pasado to jest to forma czasownika, z którą spotkaliśmy się już w czasie
Pretérito Perfecto. Jej tworzenie polega na zmianie końcówki czasownika: jeśli ma on końcówkę
-ar, czyli należy do I grupy koniugacyjnej, zmienia się ona na
-ado, jeśli należy do II lub III grupy koniugacyjnej, czyli kończy się na
-er lub
-ir, jego końcówka zmieniana jest na
-ido:
| I grupo |
-ar |
-ado |
estar |
estado |
| II grupo |
-er |
-ido |
comer |
comido |
| III grupo |
-ir |
-ido |
vivir |
vivido |
Część
participios pasados jest nieregularna, oto te, których będziemy używać w stronie biernej:
| bezokolicznik |
participios pasado |
| abrir |
otwierać |
abierto |
otwarty |
| cubrir |
przykrywać |
cubierto |
przykryty |
| decir |
powiedzieć |
dicho |
powiedziany |
| escribir |
pisać |
escrito |
napisany |
| hacer |
robić |
hecho |
zrobiony |
| poner |
położyć |
puesto |
położony |
| ver |
widzieć |
visto |
widziany |
| romper |
psuć, łamać |
roto |
zepsuty, złamany |
| morir |
umrzeć |
muerto |
martwy |
| volver |
wracać |
vuelto |
zwrócony, odwrócony |
Warto wiedzieć, że
participio pasado w stronie biernej pełni funkcję przymiotnika, dlatego ma dwa rodzaje, męski i żeński, czyli zmienia się końcówka:
| bezokolicznik |
participio pasado - liczba pojedyncza |
| rodzaj męski |
rodzaj żeński |
| vender |
sprzedawać |
vendido |
sprzedawany |
vendida |
sprzedawana |
| pintar |
malować |
pintado |
malowany |
pintada |
malowana |
| conocer |
znać |
conocido |
znany |
conocida |
znana |
Oczywiście, mamy także liczbę pojedynczą i mnogą:
| bezokolicznik |
participio pasado - liczba mnoga |
| rodzaj męskoosobowy |
rodzaj niemęskoosobowy |
| vender |
sprzedawać |
vendidos |
sprzedawani |
vendidas |
sprzedawane |
| pintar |
malować |
pintados |
malowani |
pintadas |
malowane |
| conocer |
znać |
conocidos |
znani |
conocidas |
znane |
Przypomnijmy sobie zdania z początku:
| La botella está abierta. |
Butelka jest otwarta. |
| El ladrón fue capturado. |
Złodziej został złapany. |
| El banco está pintado. |
Ławka jest pomalowana. |
Oto
participios pasado, które pojawiają się w przykładach:
| abrir |
otwierać |
abierta |
otwarta |
| capturar |
złapać |
capturado |
złapany |
| pintar |
malować |
pintado |
pomalowany |
Na przykładach widzimy, że w stronie biernej ważny jest skutek
czynności (otwarcie butelki, pomalowanie ławki). Czasem można jednak w
stronie biernej dodać wykonawcę czynności. Służy nam do tego to oto
słówko:
I tak powstaną nam zdania:
| La botella fue abierta por su marido. |
Butelka została otwarta przez jej męża. |
| El ladrón fue capturado por la policía. |
Złodziej został złapany przez policję. |
| El banco fue pintado por los chicos. |
Ławka została pomalowana
przez chłopców. |
Zwróćmy uwagę, że zmieniła się forma strony biernej, bo
estar zmieniło się na
ser. Tu przechodzimy do różnicy w użyciu tych dwóch czasowników, którą zaraz się zajmiemy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz