Espanol alphabet

 Nie różni się on znacząco od polskiego, większość literek jest ta sama. Czasem jedynie wymawiamy je inaczej, jak np. j czytamy jak polskie h, a za to h nigdy nie wymawiamy. Należy jednak podkreślić, że już samo opanowanie przedstawionych poniżej reguł pozwala poprawnie czytać po hiszpańsku! Inaczej niż np. w języku angielskim, gdzie jest wiele zasad, a każde słówko czyta się inaczej niż pisze- w hiszpańskim zasady są proste. Dlatego musimy się bardzo przyłożyć do lekcji czytania liter po hiszpańsku. Przy okazji: litera to po hiszpańsku la letra. Jedyny problem, jaki możecie napotkać to regionalne różnice w wymowie. Musimy pamiętać, że język "żyje" dzięki ludziom, którzy się nim posługują i wraz z nimi wciąż ewoluuje. Nie ma jednej poprawnej wymowy, nawet w poszczególnach regionach Hiszpanii spotkacie się ze znaczącymi, niekiedy, różnicami. Tutaj zajmiemy się standardową, hiszpańską wymową. Z poszczególnymi akcentami oswoicie się z czasem, słuchając nagrań z różnych krajów hiszpańskojęzycznych.

Poniżej znajdziemy alfabet, informację jak czytamy poszczególne litery i przykłady prostych słówek, które pomogą nam zapamiętać wymowę. Oprócz tego zamieszczamy krótki komentarz na temat kolejnych literek, np. częstotliwość występowania. Zamieszczamy tu też informację jak czytać alfabet. Ta umiejętność jest potrzebna, gdy np. musimy przeliterować jakiemuś Hiszpanowi nasze trudne, polskie nazwisko.

Ok, przejdźmy już do konkretów, czas na alfabet:

Litera	Nazwa	Przykłady	Wymowa, komentarz
a	a	alto (czyt. alto) - wysoki el alma (czyt. el alma) - dusza	Zwykła literka, wymawiana jak polskie a. Często końcówka rzeczowników żeńskich, np. dziewczyna - chica, przyjaciółka - amiga
b	be	beber (czyt. beber) - pić el barco (czyt. el barko) - statek	Dźwięk pośredni między polskimi b oraz w.
c	ce	la casa (czyt. la kasa) - dom conocer (czyt. konoser) - znać gracias (czyt. grasias) - dziękuję la lección (czyt. la leksjon) - lekcja	Wymawiamy jak polskie k, kiedy stoi przed spółgłoską: recto (czyt. rekto) - prosto, lección(czyt. leksjon)- lekcja lub przed samogłoską a lub o: casa (czyt. kasa) - dom, cosa (czyt. kosa) - rzecz. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy występuje po niej samogłoska e lub i (ce, ci) - wtedy wymawia się jak angielskie, seplenione th w wyrazie think (język należy umieścić między zębami) lub seplenione s. Można również wymawiać ją jak nasze polskie s, co jest popularne szczególnie w hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach Kanaryjskich oraz w Ameryce Łacińskiej, ale i nam na początek powinno wystarczyć: np.: cena (czyt. sena) - kolacja, cine (czyt. sine) - kino.
ch	che	el coche (czyt. el kocie) - samochód chocolate (czyt. czokolate) - czekolada la noche (czyt. la nocie) - noc	Dźwięk pośredni między polskimi cz oraz ć. Dlatego właśnie popularny kubański taniec zapisuje się jako chachachá a czytamy go jako czaczacza. Do niedawna uważana za jedną z liter alfabetu, natomiast obecnie jedynie za złożenie spółgłosek o jednym dźwięku.
d	de	el dedo (czyt. el dedo) - palec la pared (czyt. la pare') - ściana	Jak w języku polskim. Gdy znajduje się na końcu wyrazu, prawie jest delikatniej wymawiana, niekiedy ledwo słyszalna: np. usted (pan, pani) czyta się uste', przygotowując na końcu język jak do wymowy d, ale bez wydawania tego dźwięku. W Madrycie jest charakterystyczne wymawianie końcowego d identycznie jak hiszpańską literę z  (czyli jak angielskie th w wyrazie think), tak więc np. Madrid czyta się jak madrith. Rzeczowniki zakończone na d są rodzaju żeńskiego, np. universidad - uniwersytet.
e	e	el ejemplo (czyt. el ehemplo) - przykład el egoísmo (czyt. el egojismo) - egoizm	Jak w języku polskim. Jeśli przymiotnik (czasami też rzeczownik) jest zakończony na e, oznacza to, że jest on zarówno rodzaju żeńskiego jak i męskiego, np. grande - duży, duża; interesante - interesujący, interesująca; (estudiante - student, studentka).
f	efe	feliz (czyt. felis) - szczęśliwy/a feo (czyt. feo) - brzydki	Jak w języku polskim.
g	ge	el gato (czyt. el gato) - kot el ángel (czyt. el anhel) - anioł girar (czyt. hirar) - skręcać el gueto (czyt. el geto) - getto el guía (czyt. el gija) - przewodnik la cigüeña (czyt. la sigłenia) - bocian	Generalnie jak polskie g; wyjątkiem, podobnie jak przy literze c, jest sytuacja, gdy występuje po niej samogłoska e lub i (ge, gi) - wtedy wymawia się podobnie jak polskie h, tyle że bardziej charczące, gardłowe. Tak więc na przykład słowo la gente (ludzie), wymawia się jak polskie hente (nie zapominając o charakterystycznym "charczeniu"). Aby uzyskać dźwięk, który w języku polskim czyta się jako ge lub gi, umieszcza się w środku literę u (gue,gui). U nie jest w tej sytuacji w ogóle wymawiane - służy tylko rozdzieleniu liter, by uzyskać inny dźwięk. Tak więc przykładowo słowo la guerra (wojna) czyta się jak polskie gerra. Pozostaje jeszcze dopowiedzieć jak w hiszpańskim zapisać dźwięk, który po polsku oznaczyłoby się jako głe czy też głi. Otóż w tej sytuacji (co zdarza się dosyć rzadko), umieszcza się nad literą u dwie kropki: güe, güi. Zaznacza się w ten sposób, iż litera u, mimo że znajduje się pomiędzy g oraz e lub i, musi zostać przeczytana, jak np. w wyrazie vergüenza (czyt. vergłensa) - wstyd.
h	hache	hablar (czyt. ablar) - rozmawiać hola (czyt. ola) - cześć	Jest w języku hiszpańskim literą niemą, nigdy nie jest wymawiana. Nawet gdy chcemy zapisać chichot, nie zapiszemy, np. hehehe, tylko jejeje (ponieważ polski dźwięk h zastepuje w hiszpańskim literka j), a gdy chcemy powiedzieć z zachwytem ah, wypowiemy jedynie a.
i	i	inteligente (czyt. intelihente) - inteligentny/a la película (czyt. la pelikula) - film comíamos (czyt. komijamos) - jedliśmy	Jak w języku polskim. Gdy jest nad tą literą zaznaczony akcent, czyta się często jak polskie ji, np. el día (dzień) wymawia się jak polskie dija.
j	jota	joven (czyt. howen) - młody/a el jabón (czyt. el habon) - mydło	Podobnie jak polskie h, ale bardziej charczące, gardłowe (identycznie jak w opisanym wyjątku przy literze g).
k	ka	el kilo (czyt. el kilo) - kilogram el kiwi (czyt. el kiłi) - kiwi	Jak w języku polskim. Używana jedynie w wyrazach pochodzenia greckiego oraz w innych zapożyczeniach.
l	ele	la luna (czyt. la luna) - księżyc la pelota (czyt. la pelota) - piłka	Jak w języku polskim.
ll	elle albo doble ele	ella (czyt. eja) - ona la lluvia (czyt. la juwia) - deszcz	Do niedawna uważana za jedną z liter alfabetu, natomiast obecnie jedynie za złożenie spółgłosek o jednym dźwięku. Dźwięk trudny do wytłumaczenia, ponieważ jego wymowa jest dość zróżnicowana, w zależności od regionu. W Hiszpanii najczęściej spotykamy się z wymową j lub czegoś pomiędzy dż i dź. W Ameryce Południowej (zwłaszcza w Argentynie), można się spotkać z twardszą wymową - coś między polskimi ź oraz ż.
m	eme	la mujer (czyt. la muher) - kobieta la mano (czyt. la mano) - ręka	Jak w języku polskim.
n	ene	negro (czyt. negro) - czarny la nieve (czyt. la niewe) - śnieg	Jak w języku polskim.
ñ	eñe	español (czyt. espaniol) - hiszpański mañana (czyt. maniana)- jutro el baño (czyt. el banio) - łazienka	Jak polskie ń, nieco bardziej wydłużone w wymowie.
o	o	el ojo (czyt. el oho) - oko el ordenador (czyt. el ordenador) - komputer	Jak w języku polskim. Jest często końcówką rzeczowników męskich, np. amigo - przyjaciel, chico - chłopiec.
p	pe	la puerta (czyt. la płerta) - drzwi el pelo (czyt. el pelo) - włosy	Jak w języku polskim.
q	cu	porque (czyt. porke) - ponieważ querer (czyt. kerer) - kochać la química (czyt. la kimika) - chemia	Jak polskie k. Zawsze występuje po niej litera u, która jednak nigdy nie jest wymawiana. Używana jest do uzyskania dźwięków que oraz qui (czyt. ke oraz ki). Tak więc na przykład słowo el queso (ser) czyta się el keso. Zbitki qa ani qo nie istnieją, zamiast q jako dźwięku k pojawia się wówczas c (ca, co). Niewielkim wyjątkiem jest tu kilka słów obcego pochodzenia: np. quark czy quórum, gdzie litera u jest wymawiana, a więc czyta się odpowiednio: kłark, kłorum.
r	erre (czasami nazywana też ere)	correr (czyt. korrer) - biegać	Jak w języku polskim, ale jest to dźwięk trochę mocniejszy, bardziej wibrujący, zwłaszcza w słowach z podwójnym r (np. el perro- pies). Wszystkie bezokoliczniki są zakończone na r, np. tener - mieć, trabajar - pracować, ser - być.
s	ese	sí (czyt. si) - tak el suelo (czyt. el słelo) - podłoga	Jak w języku polskim. Graficznie nie występuje w hiszpańskim zbitka ss (jedynie gdy mowa o organizacji nazistowskiej SS).
t	te	tarde (czyt. tarde) - późno treinta (czyt. trejnta) - trzydzieści	Jak w języku polskim.
u	u	último (czyt. ultimo) - ostatni la música (czyt. la musika) - muzyka	Jak w języku polskim. Nie czytamy u w zbitkach que, qui, gui, gue.
v	uve (lub ve)	la ventana (czyt. la wentana) - okno la verdad (czyt. la werda') - prawda	Dźwięk pośredni między polskimi b oraz w. Mimo tego, co wiele osób mówi, błędem jest wymawianie "v" jak nasze czyste, wyraźne "b". Lepiej zacząć od wymowy zbliżonej do naszego "w" i z czasem wypracować sobie dźwięk między "w" i "b".
w	uve doble (też ve doble lub doble ve)	el western (czyt. el łestern) - western el whisky (czyt. el łiski) - whisky	Najrzadziej pojawiającą się w hiszpańskim litera, używana wyłącznie w słowach pochodzenia obcego. Wymawia się jak hiszpańskie bw wielu nazwach własnych (jak np. Walia, Wagner, Westfalia) lub też jak polskie ł w wyrazach pochodzenia angielskiego (np. Washington, washingtoniano).
x	equis	el texto (czyt. el teksto) - tekst la excepción (czyt. la eksepsjon) - wyjątek	Generalnie jak w języku polskim, czyli połączenie ks. Czasem przed spółgłoską redukuje się do samego dźwięku s, np. expresión (czyt. espresjon) - wyrażenie, extremo (czyt. estremo) - ekstremalny. W wyrazach zapożyczonych z nahuatl, czyli języka Azteków, meksykańskich indian, x czytamy jako h, np. México (czyt. mehiko) - Meksyk.
y	i griega (lub ye)	yo (czyt. jo) - ja voy (czyt. woj) - idę mayo (czyt. majo) - maj	Generalnie identyczna jak opisane wyżej złożenie liter ll: w Hiszpanii najczęstsza wymowa to j lub dźwięk między dż i dź. W niektórych przypadkach wymawiane tylko jak polskie j (zwłaszcza gdy występuje na końcu wyrazu, np. soy- jestem) lub jak i (jako spójnik i- po hiszpańsku y).
z	zeta (lub zeda)	el zapato (czyt. sapato) - but el pez(czyt. el pes) - ryba	Jak angielskie th w wyrazie think (język należy umieścić między zębami). Druga możliwa wymowa to seplenione s. Jest to identyczny dźwięk jak opisany wyżej przy literze c. W hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach Kanaryjskich oraz w Ameryce Łacińskiej wymawia się jak s.

Uff, to już koniec alfabetu. Pamiętajmy, że kiedy już nauczymy się wymawiać poszczególne litery, możemy zacząć czytać po hiszpańsku. Po prostu składamy je literka po literce.

Jeszcze pewna sprawa praktyczna. Słowo litera w hiszpańskim, tak jak i w polskim, jest rodzaju żeńskiego: la letra -litera. Dlatego nazwy liter są w hiszpańskim też rodzaju żeńskiego, czyli poprzedzamy je rodzajnikiem żeńskim la, np.:

B - la be	B - (litera) be
H - la hache	H - (litera) ha
P - la pe	P - (litera) pe