Mowa zależna-estilo indirecto

Parafrazowania słów wypowiedzianych w teraz/ w przeszłości


PRZYKŁADY:

Marco dice: "Tengo hambre".	Marco mówi: "Jestem głodny".
Marco dice que tiene hambre.	Marco mówi, że jest głodny.
Marco dijo: "Tengo hambre".	Marco powiedział: "Jestem głodny".
Marco dijo que tenía hambre.	Marco powiedział, że był głodny.

Nos preguntan: "¿Queréis ir al cine mañana?"	Pytają nas: "Chcecie iść jutro do kina?"
Nos preguntan si queremos ir al cine mañana.	Pytają nas, czy chcemy iść jutro do kina.
Nos preguntaron: "¿Queréis ir al cine mañana?"	Zapytali nas: "Chcecie iść jutro do kina?"
Nos preguntaron si queríamos ir al cine al día siguiente.	Zapytali nas, czy chcemy iść jutro do kina.

Paco anuncia: "He perdido mis llaves aquí."	Paco informuje: "Zgubiłem tu moje klucze".
Paco anuncia que ha perdido sus llaves aquí.	Paco informuje, że zgubił tu swoje klucze.
Paco anunció: "He perdido mis llaves aquí."	Paco poinformował: "Zgubiłem tu moje klucze".
Paco anunció que había perdido sus llaves allí.	Paco poinformował, że zgubił tam swoje klucze.

Tworzenie mowy zależnej w czasie teraźniejszym jest dość łatwe, jedyne o czym musimy pamiętać, to dopisanie czasownika wprowadzającego (np. powiedzieć, pytać, informować) i zmiana formy czasownika na właściwą osobę.



Tym niemniej, gdy tworzymy mowę zależną w czasie przeszłym, zmian jest zdecydowanie więcej. Dotyczą one czasów, zaimków, oznaczeń czasu i miejsca.

Marco dijo: "Tengo hambre".	Marco powiedział: "Jestem głodny".
Marco dijo que tenía hambre.	Marco powiedział, że był głodny.

Oto zmiana:

(yo) tengo

(ja) mam

»

(él) tenía

(on) miał

Zmienia się czas: Presente de Indicativo na Pretérito Imperfecto oraz forma osobowa czasownika.

Dobrze, zobaczmy drugie zdanie:

Nos preguntaron: "¿Queréis ir al cine mañana?"	Zapytali nas: "Chcecie iść jutro do kina?"
Nos preguntaron si queríamos ir al cine al día siguiente.	Zapytali nas, czy chcemy iść jutro do kina.

Zmiany:

queréis	chcecie	»	queríamos	chcieliśmy (w tłumaczeniu na polski zostaje forma czasu teraźniejszego)
mañana	jutro	»	al día siguiente	jutro (dosł. następnego dnia)

Czyli mamy zmianę czasu, formy osobowej czasownika oraz określenia czasu.

A teraz trzecie zdanie:

Paco anunció: "He perdido mis llaves aquí."	Paco poinformował: "Zgubiłem tu moje klucze".
Paco anunció que había perdido sus llaves allí.	Paco poinformował, że zgubił tam swoje klucze.

Zobaczmy, jakie zmiany zachodzą:

he perdido	zgubiłem	»	había perdido	zgubił (czas zaprzeszły, w polskim nie występuje)
mis	moje	»	sus	swoje
aquí	tu	»	allí	tam

W trzecim przykładzie zmienia się zatem czas, forma osobowa czasownika, zaimek dzierżawczy oraz okolicznik miejsca.
W języku polskim mowa zależna jest mocno uproszczona, często po czasowniku wprowadzającym w czasie przeszłym reszta zdania wyrażona jest nadal w czasie teraźniejszym. W hiszpańskim zamieniamy wszystko według ściśle określonych zasad, które, krok po kroku, Wam tu wyjaśnimy.
Zmiana czasów.
Gdy estilo indirecto (mowa zależna) wprowadzane jest przez czasownik w czasie przeszłym (najczęściej w Pretérito Indefinido), możemy zaobserwować następujące zmiany czasów (na przykładzie czasownika cantar - śpiewać):

mowa niezależna		mowa zależna
Presente de Indicativo	»	Pretérito Imperfecto de Indicativo
canto	»	cantaba
Paula dijo: "Canto muy mal".	»	Paula dijo que cantaba muy mal.
Paula powiedziała: "Bardzo źle śpiewam".		Paula powiedziała, że bardzo źle śpiewa.
Pretérito Perfecto de Indicativo	»	Pretérito Pluscuamperfecto de Indicativo
he cantado	»	había cantado
Paula dijo: "Nunca antes he cantado".	»	Paula dijo que nunca antes había cantado.
Paula powiedziała: "Nigdy wcześniej nie śpiewałam".		Paula powiedziała, że nigdy wcześniej nie śpiewała.
Pretérito Indefinido de Indicativo	»	Pretérito Pluscuamperfecto de Indicativo
canté	»	había cantado
Paula dijo: "Canté ayer".	»	Paula dijo que había cantado el día anterior.
Paula powiedziała: "Śpiewałam wczoraj".		Paula powiedziała, że śpiewała dzień wcześniej.
Futuro Simple de Indicativo	»	Condicional Simple
cantaré	»	cantaría
Paula dijo: "Cantaré".	»	Paula dijo que cantaría.
Paula powiedziała: "Zaśpiewam".		Paula powiedziała, że zaśpiewa.
Imperativo	»	Pretérito Imperfecto de Subjuntivo
canta	»	cantara
Marco dijo a Paula: "¡Canta!".	»	Marco dijo a Paula que cantara.
Marco powiedział Pauli: "Śpiewaj!".		Marco powiedział Pauli, żeby zaśpiewała.
Presente de Subjuntivo	»	Pretérito Imperfecto de Subjuntivo
cante	»	cantara
Marco dijo: "Busco a alguien que cante".	»	Marco dijo que buscaba a alguien que cantara.
Marco powiedział: "Szukam kogoś, kto śpiewa".		Marco powiedział, że szuka kogoś, kto śpiewa.
Pretérito Perfecto de Subjuntivo		Pretérito Pluscuamperfecto de Subjuntivo
haya cantado		hubiera cantado
Marco dijo: ¡Qué pena que Paula no haya cantado!".		Marco lamentó que Paula no hubiera cantado.
Marco powiedział: "Jaka szkoda, że Paula nie zaśpiewała!".		Marco żałował, że Paula nie zaśpiewała.
Futuro Perfecto de Indicativo	»	Condicional Perfecto
habrá cantado	»	habría cantado
Marco dijo: "Para el lunes que viene Paula habrá cantado".	»	Marco dijo que para el lunes siguiente Paula habría cantado.
Marco powiedział: "Do przyszłego powiedziałku Paula zaśpiewa".		Marco powiedział, że do następnego poniedziałku Paula zaśpiewa.

Pozostałe czasy i tryby nie zmieniają się. Są to Condicional Simple i Perfecto, Pretérito Imperfecto i Pretérito Pluscuamperfecto:

mowa niezależna		mowa zależna
Condicional Simple	»	Condicional Simple
Paula dijo a Marco: "Cantaría para tí".	»	Paula dijo a Marco que cantaría para él.
Paula powiedziała Marco: "Zaśpiewałabym dla ciebie".		Paula powiedziała Marco, że zaśpiewałaby dla niego.
Pretérito Imperfecto de Indicativo	»	Pretérito Imperfecto de Indicativo
Dijo: "Tenía un perro".	»	Dijo que tenía un perro.
Powiedział: "Miałem psa".		Powiedział, że miał psa.
Pretérito Pluscuamperfecto de Indicativo	»	Pretérito Pluscuamperfecto de Indicativo
Dijo: "Cuando vine ya habían salido".	»	Dijo que cuando había venido ya habían salido.
Powiedział: "Kiedy przyszedłem, już wyszli".		Powiedział, że kiedy przyszedł już wyszli.